Turnar eins og sá sem sést hér á myndinni að ofan  finnast víðar á Hjaltlandi.  Þeir kallast 'brochs'.  Turninn á Mósey er frá járnöld.  Víkingar nýttu sér turninn á sínum tíma.  Hann er frægur fyrir að hafa veitt skjól tveimur hjónum á flótta.

Um 900 komu þau Björn Brynjólfsson og Þóra hlaðhönd Hróaldsdóttir hingað.  Þau dvöldu einn vetur í turninum og Björn gerði brúðkaup sitt til Þóru, þótt ekki væri það með samþykki bróður hennar, Þóris hersis Hróaldssonar.  Þetta brúðkaup átti svo eftir að draga dilk á eftir sér þegar deilur hófust um arf Ásgerðar, dóttur Björns og Þóru og eiginkonu Egils Skalla-Grímssonar.

Hitt dæmið er frá 1153.  Erlendur nokkur rændi Margréti, móður Haralds Maddaðarsonar jarls á Orkneyjum og flýði með hana til Móseyjar.  Haraldur jarl elti þau og hóf umsátur um turninn en tókst ekki að flæma þau út.  Loks gafst Haraldur upp og sigldi á brott.  Sem betur fer tókust síðar sættir með Erlendi og Haraldi og Erlendur gat kvænst Margréti.  Frá þessu segir í Orkneyingasögu.

Árið 1774 bjuggu 11 fjölskyldur á eynni en árið 1861 var hún komin í eyði.
 
 

Fróðleikur um turninn á Mósey var einkum byggt á vefsíðunni Brochs, á
http://www.shetland-museum.org.uk/museum/collections_and_history/archaeology/brochs.htm. Sú síða er nú týnd en áhugasömum er bent á http://en.wikipedia.org/wiki/Broch_of_Mousa
 

Uppfært í apríl 2010
Harpa Hreinsdóttir