Sjá einnig um staðhætti
á Vínlandi og kort af siglingarleiðum.
Fyrst er minnst á Vínland í
Grænlendingasögu
en þar er sagt frá Bjarna Herjólfssyni sem kemur frá
Íslandi og ætlar að fara til Grænlands en ber af
leið og sér ókunn lönd sunnar en Grænland,
uns til hann kemst til Grænlands og sest þar að.
Bjarni
selur skip sitt Leifi Eiríkssyni
sem fer og finnur aftur þau lönd sem Bjarni sá, stígur
á land (sem Bjarni þorði ekki) og gefur þeim nöfn.
Það fyrsta kallaði hann Helluland,
því það var eins og ein hella allt frá fjalli
til sjávar, annað landið kallaði hann Markland
vegna þess að það var svo skógi vaxið. Og
það þriðja kallaði hann Vínland
vegna vínviðar sem Tyrkir suðurmaður, fóstri
Leifs, fann þar í einum könnunarleiðangri. Leifur
byggði sér hús á Vínlandi og bjó
þar í einnn vetur en vorið eftir fór hann aftur
til Grænlands. [Myndin er af höggmynd Nínu Sæmundsson
sem sýnir Leif standa í stafni. Höggmyndin er
við Eiríksstaði í Haukadal. Sé ýtt
á litlu myndina fæst stærri mynd.]
Þorvaldur,
bróðir Leifs, fer næst til Vínlands og dvelur
þar í húsum Leifs. En Þorvaldur og menn hans
lenda í „útistöðum“ við indjána og drepa
átta indjána. Þá ráðast indjánarnir
á Þorvald og menn hans og Þorvaldur deyr af völdum
örvar sem hann fær í síðuna og fær hann
kristilega útför á Vínlandi.
Næstu landnámsmenn og í raun þau
fyrstu sem taka sér fasta búsetu á Vínlandi
í lengri tíma en einn vetur, eru þau Þorfinnur
karlsefni og Guðríður Þorbjarnardóttir
og lið þeirra. Þau búa á Vínlandi
í 3 ár í húsum Leifs og eignast þar soninn
Snorra. Þau eiga ágætis samskipti við indjánana
í fyrstu en svo slær í bardaga og þau fara aftur
til Grænlands og þaðan til Íslands.
Næstu landnámsmenn eru Freydís
Eiríksdóttir (systir Leifs) ásamt manni sínum
og liði. Þau fara í samfloti við austfirska
bræður, þá Helga og Finnboga, og lið þeirra.
En á Vínlandi kemur upp ósætti sem endar með
því að Helgi og Finnbogi og allt þeirra lið
er drepið af liði Freydísar, þar á meðal
fimm konur sem Freydís sér sjálf um að drepa.
Freydís og menn hennar fara svo aftur til Grænlands með
fé mikið.
Ekki eru fleiri sagnir af landnámsmönnum á
Vínlandi. Og hefur byggð vestrænna manna því
lagst þar af.
